نواگیری له هات‌و‌چوو شه‌وانه ده کرماشان
شه‌فه‌ق نیوز- به‌رپرس زانکو عولووم پزشکی کرماشان، ده باره‌ی وه‌ز خراو کرماشان له باوه‌ت کورونا ئه‌ڵته‌ژیا و گلیه فره‌یێگ کرد.
مه‌حموودڕزا مه‌حموودی وه وه‌ز و وه‌زیات ئی رووژه‌یل کرماشان هشاره کرد و وت: تا ئێسه 2600 که‌س له هووز ده‌رمان کرماشان کورونا گرتنه و هه‌ر چه‌ن ئیمه ده نوای نوای دیریمن وه دڵ و گیان وه‌رد کورونا دجه‌نگیمن وه‌لێ چوون ئی دژمنه نادیاره و تووش خوه‌مانیش دیارێ، یه فره کارمان سه‌خته‌و کردگه و وه‌یجووره توای بویشیمن ک ئی وه‌رله‌ف ک له دو مانگ پێش ده‌سکردگه هه‌ڵمه‌ت وه دنیا، له په‌سا هه‌ر دیرێ دیاێگه نوا و نواتر و ئیمه فره وڕینه‌ی توان خوه‌مان دیریمن.
ئه‌وی وت: مه‌ردم چوون ئی دژمن نادیاره وه چاو خوه‌یان نه‌دویننه‌ی، فره‌یش ده‌ربه‌نێ نیین و چمان هووڵ تووش هاتن وه وه‌رێیان نییه و جوور جار جاران، وه سه‌رئاسووده دچن چشت‌سه‌نین و بازاڕ دکه‌ن و چووزانم به‌سته‌نی دخوه‌ن و ده کافی‌شاپ مێوانی دده‌ن و وه‌ل یه‌کا قلیان دکیشن، دیین ئیجوور چشته‌یلێ سرزگه دخه‌ێگه گیان ئیمه ده ئی دووره‌وه چوون دزانیمن چ دووزه‌مه‌یلێ ها ده پێشت ئی سه‌په‌تی و واداری کردنه‌یله و سوو دسوو ک سیه‌چله زمسان دیاێگ و سه‌رماوه‌ز و زقوم نه‌دهیلێ ده‌ر و ده‌روه‌چه‌یل ماڵ و ئداره و کافه و ... واز بمینێگ و هه‌واگه ده یه‌ک جی مه‌نه‌وه دبێ، ئمجاسه ک دی خه‌ڕگمان خه‌سه و قوڕ دگیرێگه سه‌ر وڵات. ئیمه ئی قسه‌یله ئه‌ڕا زیه‌ڵگ بردن خه‌ڵکه‌گه یا یه ک نام زگێیان ببه‌یمن خوار نه‌دویشیمن، دخوازیمن وه قوڕن دڵه‌وه، گشتێ ویر له‌ی کاره‌ساته بکه‌ن تا مسیوه‌ته‌یل فره‌ترێ پێش نه‌هاتگه.
ئه‌وی وه مه‌ردم و به‌رپرسه‌یل هه‌ڕه‌شه کردو وت: م له لایه‌ن خوه‌م و هامکاره‌یله‌م بویشم که ئیمه‌یش گیان دیریمن و شه‌که‌ت بیمنه و له‌و رووژه بترسن ک ئیمه‌یش بویشیمن ک بڕیایمنه، ئێسه بان 1099 کورونایی دە بیمارستانەیل خەفایمنە ئوو یە یانێ سێ‌کوت تەختەیلەمان، کورونائیە‌یل داگیر کردنە، ئەنی ئەو دووە‌ی مەردم چە؟ وەیجوورە هە دیریمن لە بەش بیمارەیلێ تر بڕیمن ئەڕا کوڕونائییە‌یل و یە یانێ ک دە بەش دەرمان، وڵات سەر لە خوەی و ئیمە دشێونێ و تەنیا رێ رزگاری لەی خەزاوە، وە راسی هە نواگیری مەردم خوەیانە، وەرنە ئیمە وە دەس پەتی چەنێ دتوانیمن وەرد ئی دژمن نادیار و نەنسریاگە بجەنگیمن؟ چوون ئیمە تەوانمان یەسە ک فرە‌ی‌فرە هەر 1400 تەخت بنیمنە لا ئەڕا کورونائیە‌یلە ک هێمان هیچ نەبییە‌و زقوم نەهاتگ نزیکه‌ی 1100 گله له‌یان واگیر کریاگه و ئی رکورده ک تازه دایمنه ک رووژێ سێسه‌د بیمار نووی ببڕێگه ملمان، یه دی یانێ که‌م هاوردن، ئیمه لام‌وجی نه‌دکه‌یمن، ئه‌مما تواێ بویشم ک دی کار له؟ کار دگوزه‌رێگ و بار له بان ده‌س ئیمه دچوو، وه گرد.
مورادی ده دریژای باسه‌گه وت: ئیمه له ناهڵاجی دی دخوازیمن دو ساڵون وه‌رزشی چووڵ بکه‌یمن و ته‌خت بنیمنه تێیان ئه‌ڕا خه‌فانن بیماره‌یل کورونایی، چوون له راسی دی چارمان ناچاره‌و نه‌دتوانیمن وه ئه‌و دووه‌ی بیماره‌یل بویشیمن ک بچن سه‌ر بنن بمرن و ده‌رمان خوه‌مان بخه‌فنیمن، هه‌رچه‌ن سازین سروویسه‌یل بێهداشتی و حه‌مام، لووله‌کیشی ئوکسیژن و ناین ئمکاناتێ تر و گه‌رم کردن ئی ساڵونه‌یله و ته‌هویه‌گه‌یان خوه‌ی دووزه‌ی فره‌یێگ ئه‌ڕامان دیارێ.
ئه‌وی له وڵاتوه‌نده‌یل خواست ک بیر له‌ی وه‌ز و وه‌زیات بکه‌ن تا کار خراوتره‌و نه‌بییه و له به‌رپرسه‌یل ئوستانیش خواست ئه‌ڕا نواگیری له‌ی قلار و قه‌یڕانه، شه‌وانه، نوای هاتن و چگن ده نام شار کرماشان بگرن.
مورادی وت: خوه‌زه‌و هه‌ر که‌م‌ته‌ختی بوواتا، وه بان یه ک تا ئێسه 127 ملیارد تمه‌ن بڵنگ و ته‌جهیزات کورونایی سه‌نیمنه وه‌لێ هێمان هەم فرە فرە کەم دیریمن و ئەڕا نموونە، ئۆکسیژن و تەخت ICUمان هه بڕ نه‌دکه‌ێ وه هه‌وه‌جه‌یله‌مان وه‌ێیان و هه‌ر چه‌ن 100 کەپسووڵ چل تا پەنا لیتری ئوکسیژن سەنیمنە هەمجا هەم کەم دیاریمن، و هە‌رسە‌ێ 60 تەخت ICU وە تەختەیلەمان زیایە‌و کردیمنە، چوون لە چوارسە‌د تەختەگەمان، سەد و پەنجا لەی کردیمنە لە بە‌ت کورونائییە‌یلەگە، هەم کەمە ئەڕا ئی رەوەنە و ها ئێسەیش ک کردیمنەسەی گانەوبە ئەڕایان هەم سی تەخت کەم هاوردیمنە، وەختێ ک ئەڕا زیاێ کردن هەر تەختێ، یەک ملیارد پوول وە‌گەرەکە، دی چە وە بان دەس ئیمە دیاێ؟ وە‌ی وەز بوودجە و تەحریم و کەمدەسییە؟
ئی دەس‌دە‌نام دەرمان کورونا وت: وە بان یە ک خەرج بیمارەیل کوڕونایی فرە ها بان، وەلێ نزیکەی نەوەد لە سەد پوولەگەی ئیمە خوەمان دگریمنە مل و دە بیس مەرکەز دەرمانی، تا شانزە ساعەت خزمەتکاری ئەڕا کورونائییەیل دیریمن. تەنیا هەزینە ک بیمە وە گردێیە‌و نەدچوو هەر خڕین ئی داروورمدسیویر"ەسە ک شەش گلە لە ئامپووڵەیلە‌ی دکەگەێگە چوار ملیوون و دوسەد هزار تمەن ک ئەڵوەت هە بیمارەیلێ ک فرە حاڵێیان خراوە، هەوەجەدار دبن وە ئی ئامپووڵە‌یلە، یەیش خووە بزانن ک رووژێ هەفتسەد ئامپووڵیش خەس ئوستان نەدکەێ ک دبێگە نزیکەی پانزە ملیارد دە هەر مانگ ک وەێ بێ‌پووڵ و کەمدەسییە لە تەوانای ئیمە نییە، دی.
مرادی وت: ئاخین و داخینمە ک دە ئی یەک مانگ ئاخر دۆد فرە لە پازیزەیلمان دیمن وە چە‌م خوەمان ک مردن چە‌م‌پزشک نمام کرماشانی داخ گرانێ بی ئەڕامان و هەمجا مردن یەکێ لە پێشکسوەتەیل هەواڵیاری دە کرماشان ک کوڕونا نایە‌ی وە بان دڵمان، یە ویردار وتنێ بی وە وڵات ک کورونا نە پیر دناسێ نە نمام و نە گە‌ن و خاس دکەێ و دە نامەین ژن و پیاگ گلەوژن دکەێ و نە شیە دکەێ ک کێ چە کارەس و کێ چە کارە نییە و کێ وجاخ کێیە؟ و ئەر خوەمان خوەمان نەپارێزیمن، یە بزانن ک کورونا داخ دنێگە دڵ گشتێ.
مرادی وت: یەکێ لە رێیەیل کەم کردن ئی مسیوەتەیلە، مەین و منا و نواگیری کردن لە هاتن و چگن دە شەوەیلە و ئیمە وە ئوستاندار ئی پێشنێیارە دایمنە ک لە ساعەت وە هەشت شەو تا شەوەکی، نوای هەر جوور هاتن چگن، بێ ژە ئەوانە‌ی ک لە ناهڵاجیین، بگیردرێ.
ئەوی دە دەس دۆماجار دەبارەی دوروس کردن داروو کورونا یە وت ک رووژێ دە دوانزە گلە وتن خوەێ ئەڕا خوەێ دیریمن ک هەر کەس وە راس دویشن ک ئی داروو سازینە ک چوون رەوەن پەسەن کردن و داین جەواز تەولید و بڵاو کردنەوەی فرە دریژە وەێ زووەیلە، دڵنیا ببن خەوەرێ نییە و حەتا دارووەگەی دوکتور موستەفەوی ک دە نام شەواچەیل ئێجتماعی فرە شوونگیریێ دکەن، هەر چەن دە کارپیەکی باڵینی جواو داگە وەلێ هێمان گۆزارێشت‌گیرییەیلە ماگە، تازە ئەو دۆمای ئەوەیش رێ دڕ و دریژێ ک تا پەسەن کردنێ لە لا وزارەت بێهداشت خوەێ ها دە وەرێ و بیلا بزانن ک تا پەسەن کردن و جاڕ کیشانێ لە لا وزارەت بێهداشت، لەی باوەتە وە قسە هیچ کەس دڵ خوەش نەکەن.
