سیحر و جادوو لە عراق.. جادووبازیگ تەوبەکار باس رخدارترین کارەیلی کەێد
شەفەق نیوز/ هەرچەن گەشەی کەورەیگ لە زانست و تەکنەلۆجیا لە جەهان بویە، باوجی هیمان چشتەیلیگ ئەفسانەیی و خورافی لەناو مەردم وەکار تیەن، جویر سیحر و جادوو، کە هیمان کەسەیلیگ لە شار سلێمانی باوەڕ وەپی دیرن، هەکاتی ئەو شارەیل ترەک لە هەرێم کوردستان و ئەو ناوچەیل عراق، کە ئەوانیش لەی کارەیلە دویر نیین.
ئاژانس شەفەق نیوز لەی وەدویاچگنە باس هویردەکاریەیل کارەیل سیحر و جادوو لە سلێمانی کەێد، جویر نموونەیگ، تا بزانیمن چەنیگ بڵاو بویە، و چە وەسەر مەردم تیەرێد، و ئەنجام ئی کارەیلە چەس، کە هەمیشە وە خەڵاتیان و چزداین رەسێدە کۆتایی.
دیاردەی سیحر و جادووبازی
سیحر و جادوو تەنیا رەفتاریگ تاکانە نییە، کە وە دزیەو کریەێد، بەڵکم بویەسە بەشیگ لەو کارەیل باوە کە هەڕەشەی ئارامی بەشیگ لە خیزانەیل دەێد، و ئی هەڕەشە لەو خەڵاتیانە دیار دەێد کە کەسەیلیگ کەێدە قوربانی، کە جادووبازەیل پەیمان درووکانی دەن کە گوایە هەرچە گیچەڵ سووز و تەندروس و کۆمەڵگا دیرن وە پویل فرەیگ خاسەو کەن.
ژنەیل زیاتر بوونە قوربانی
نەقیب سەرکەوت ئەحمەد، قسەکەر پولیس پارێزگای سلێمانی، لە قسەیلی ئەرا پەیامنێر ئاژانس شەفەق نیوز دیاری کەێد کە ئەو ژنەیلە کە کەفنە تەڵەی ئی جادووبازەیلە، داد یاسایی لەبانیان توومار کەن، لەوەر رەفتارەیل نارەوشتی وەگەردیان.
دووپات کەێد کە وەرجەیە کابرایگ جادووباز لەناو یەکیگ لە جادەیل سلێمانی دەسگیر کردیمن، دویای ئەوە کە ژنیگ داد توومار کرد و وت: چگە تا جادوو ئەرای بکەێد بەشکی شویەگەی وەگەردی خاسەو بوود، و ئەویش پەڵپ گردیە وەگەردی بخەفێد و سێکس بکەێد، گوایە تا ئەو جادووە کار بکەێد، و ریکارەیل یاسایی وەگەردی جیوەجی کریا، و خریا دادگا.
قسەکەر پولیس سلێمانی وتیش: وەردەوامیمن لە دەسگیرکردن ئیجویر کەسەیلیگ کە ئی کارەیلە کەن، وەلێ گیچەڵەگە کەفێدە لای کەسەیلیگ سادە کە باوەڕ وەیانە دیرن کە ئویشن توانای کارەیل ئەڵاجەوییگ دیرن وە جادوو، چ بیلێد کەسیگ دووس کەسیگ بتواێد، یا ژن و شوی ئەرا یەکتری گلەو بەێد، یا ئەرا نموونە، دویەتیگ نزیکەی ٢٠٠ تا ٣٠٠ هەزار دینار داگەسە جادووبازیگ تا شویەگەی وەگەردی خاس بوود.
هەمیش وت: کەسەیلیگ هەن دەسمیەتی ئیجویر کەسەیلیگ دەن، و باسیان کەن تا بڕەسنە مەردم، کە لەبان ئەپلیکەیشن تیک تۆک ئەرا ئیجویر کارەیلیگ پرۆپاگەندە کەن، و وەگەرد ئەو لێکۆڵینەوەیلە کە ئەنجام دایمنە، باوجی ئی جادووباوەیلە وە ئاشکرا کار نیەکەن، و ئەویشن جادوو وە دلیڤری کل کەن.
ئەرک کۆمەڵگا و هووشیاری
خانمە توێژەر کۆمەڵایەتی هۆراس ئەحمەد، لە قسەیلی ئەرا پەیامنێر ئاژانس شەفەق نیوز ئویشێد: لاتی و نەزانی و کەم هووشیاری مەردمەیلیگ هیلێد سیحر و جادوو لەناو مەردم بڵاو بوود.
هەمیش ئویشێد: بڕەیلیگ لە ژنەیل، جاروبار پیاوەیلیش، پەنا وە جادوو بەن، جویر کاریگ بیئومیدانە ئەرا گیچەڵەیل سووز و کۆمەڵگا، و بایەسە هوشیاری ناو مەردم بەرزەو بکەیمن، و چارەسەرییگ جیگر پیشکەش بکەیمن، پشت وە گفتوگۆ و لەیەکفامسنن بوەسێد، لەجیای ئەوەگ بکەفنە تەڵەی جادووبازەیل.
وتیش: کارەگە تەنیا لە جادووەگە نییە، کارەگە هالای باوەڕکردن کەسەیلیگ وەیە، و نەفامستن لە یاسا، کە فرە کەس باوەڕ دیرێد جادوو کاریگ ئەرایان کەێدڕ و نیەزانن کە ئی کارەیلە کار خەڵەتاننە، و یاسا سزای دەێد.
سەختەیل لەڕەی یاسا
لەبان ئەو تەقەلایلە وەلایەن دەسەڵات ئەرا دژایەتیکردن ئی دیاردە، وەلێ چوارچیوەی یاسایی لەباوەت سیحر و جادوو قایمکردن خوازێد.
نەقیب سەرکەوت ئەحمەد ئویشێد: فرەی ئەو ژنەیلە کە سەردان جادووبازەیل کەن تەمەنیان لە ٢٠ تا ٥٠ ساڵە، و تەمەن جادووبازەیل لە ٣٠ تا ٧٠ ساڵە.
هەمیش ئویشێد: لە یاسای سزادان، مادەیگ نییە سیحر و تاڵەگردن تاوانبار بکەێد، وەلێ جویر کار خەڵەتانن وەگەردی رەفتار کریەێد، و هاوکاری ئاسایش دەیمن ئەرا وەشوینکەفتن ئی فێڵبازەیلە و دەسگیرکردنیان، لە هەرکوورەگ زانیاری ئەرامان باێد، و ئەرا دادگا کلیان کەیمن.
قسەی قوربانیەیل
ئاژانس شەفەق نیوز چەوی کەفتە بەشیگ لەو کەسەیلە کە کەفتنە تەڵەی سیحر و جادووبازی، یەکیگیان ژینگە لەناو تەمەن سی ساڵان، ئەرا پەیامنێر ئاژانس شەفەق نیوز قسە کرد، کە وت: گیچەڵیگ وەگەرد شویەگەم داشتم، ژنیگ کە نزیک لە خوەم تەمەی کرد روی وەرەو جادووبازیگ ناودیار بکەم، پویل فرەیگ نامە دەسی، وەلێ هویچیگ نەکرد، هەر پەڵپ پویل گردیاد، تا دی زانستم خەڵاتیامە و پەشیمانەو بویم.
جادووبازیگ تەوبەکار
جادووبازیگ تەوبەکار کە داوا کرد ناوی ئاشکرا نەکریەێد، لە قسەیلی ئەرا ئاژانس شەفەق نیوز وت: فرەی ئەو کەسەیلە کە سەردانی کەن ژننن، لەوانەگ گیچەڵ کۆمەڵایەتی دیرن، وەتایبەت وەرد شوی، کە ئەو ژنەیلە سەردانی کەن تا کار دووسی و هاوردن دووس ئەرایان بنویسێد، تا دڵ شویەیلیان بکەفێدە لایان.
ئەو کابرا باس کارەیلیگ ترەک کەێد کە لەلی داوای کەن، کە ئویشێد: ژنەیلیگ هەس داوای جادوو خوسە و جیاوەکردن کەن، و بەشیگیش داوا کەن کەسیگ تویش بیماری باێد، یا کەسیگ بمرێد، و یە رخدارترین جادووە، کە بوودە سێ بەش، چەرمگ و سوور و سیا.
هەمیش ئویشێد: کەسەیلیگ هەس بیمارن، و داوای جادوو جویر دەرمان کەن، و بەشیگیش جادوو و تەڵەسم زوانبەس، و سامداری کەن، و هەسیش چشتیگ خوازن تا لەناو کاریان پلەی بەرزیگ بوەن، و پلەی دوژمنەیلیان نزمەو بکەن.
وتيش: دویەتەیلیگ هەن کە تەمەنیان گەورە بویە و شوی نەکردنە، داوای کارەیلیگ کەن تا قسمەتیان ئەرا شویکردن واز بوود.
لەناوبردن ئی دیاردە
ئەو جادووباز تەوبەکارە (ب، ع، ح) ئویشێدیش؛ دەسەڵاتەیل چ لە هەرێم کوردستان یا لەو ناوچەیل عراق، هەڵمەتەیل لەناوبردن ئی کارەیلە خەسەو کردن، وەلێ ئی تەقەلایلە وەگورەی ئەوە نییە کە کۆتایی وە ئی دیاردە بارێد.
باس ئەو چشتەیلە کەێد کە لە نووڕین خوەی خاسترن ئەرا کەمکردن کارەیل جادووبازی لەلییان قەیەغەکردن چاپکردن و خوەنستن کتاوەیل جادووبازی و کویەنە، جویر کتاو: بونی، سەید تۆخی، سەید حسێنی، و کناوەیلیگ ترەک کە فرە لەلییان هەس.
دووپات لەبان گرنگی چەسپیان چەودیاریکردن ماڵپەڕەیل سۆشیال میدیا و ئەپلیکەیشن بەرنامەیل ترەک کرد، کە جادووبازەیل وەشیوەی گەورەیگ لەناویان پرۆپاگەندە ئەرا کارەیلیان کەن، کە ئی ماڵپەڕ و ئەپلیکەیشنەیلە ئیرنگە بوینەسە خاسترین ئامرازیگ نەک تەنیا ئەرا کارکردن، بەڵکم ئەرا هووکارەکردنی وە پویل، و کۆنترۆڵکردن ئی کارە ئاسان نییە.
دووپات کەێد کە ئامانج جادووبازەیل وەدەسهاوردن پویلە، و کەسەیلیگ بی رەوشت هەن پویل چەویان تیر نیەکەێد، ئەراوە پەڵپەیل زیاتر گرن، کە بەشیگیان داوا لە ژنەیل کەن وەردیان بخەفن وە دەسپیچگ ئەوە تا کارەگە سەربگرێد، و کەسەیلیگ ترەک هەس نارەوشتی هیلێد وینەی ئەو ژنەیلە بگرێد، تا دویای ئەوە چزیان بیەێد و وەردەوام داوای پویل لەلییان بکەێد، تا رسوایان نەکەێد.
وەزارەت ناوخۆی عراقی، لە ساڵ ٢٠١٧، بڕیاریگ راگەیان وە بەسیان نویسینگەی جادووبازەیل لە بەغداد و ئەو پارێزگایل عراق، و سزادانیان.
لەی ماوەی دویاییە، مەردم پەنا وە جادووبازەیل بردن، لە ئەنجام زیایبوین کێشە و گیچەڵەیل کۆمەڵایەتی لە پشت شیواشیو ئابووری و دویاکەفتن هووشیاری لەلای تاک، و نائومیدی.
گشت ئاینەیل ئاسمانی و سێ ئاین سەرەکی، ئیسلام و مەسیحی و یەهودی جادووبازی حەرام کەن، و لەناو کتاوەیل ئاسمانی، قورئان و ئینجیل و تەورات، هەڕەشەی جادووباز نویسیاس کە دووزەق بوودە شوین هەمیشەیی.
