گەردەلۊل خوەر توەنێد لەماوەی چەن ساعاتیگ برەسێدە زەۊی
شەفەق نیوز/ ئاژانس ئاسمانی ئەمریکی "ناسا"، هوشداری دەێد وە گەردەلۊل خوەر وەرجە سەرساڵ بوودە هووکار شیواشیۊ دروسکردن.
سایت "ئێکسپرێس" لە تامیسا سکوف وەریگردیە، فیزیکوان کەشوهەوا ئۊیشێد خوەر توەنێد "شەپۆل گەپیگ لە وزە" ئازاد بکەێد، شایەت بوودە هووکار شیواشیۊ لە بڕیگ شەپۆلەیل ڕادیۆیی.
سکۆڤ دیاریکردیە، ڕەشەباگە توەنێد بوودە هووکار بڕیگ سیستەم شەپۆل ڕادیۆیی، جۊر "سیستەم جیۆلۆکیشن".
گەردەلۊل خوەر لە ئەنجام دەرچگن "شەپۆلە گەپەیل پلازما ک لە خوەر دەرچن، چەندین تۆن گەردیلەی خوەر خێرا هالە ناوی ک وەگەرد مژار موگناتیسی پەیوەستن".
ئی شەپۆل و کێڵگە موگناتیسیەیلە وە تونی 3 ملیۆن میل لە ساعاتیگ وەرەو رۊی زەۊی چگن، وە گورەی وەڕێەوەبەرایەتی نەتەوەیی ئۆقیانووس و ئەتمۆسفێری، لە هەمان مەوقە شارەزایەیل ئۊشن زەۊی فرە لەو زریانەیلە مقەیەتی کەیاگە ک کێڵگە موگناتیسیەگە دروسیکەێد.
وە گورەی راپۆرت وەرینیگ ئاژانس فرانس پرێس، تۊنترین گەردەلوول خوەر لە مێژوو مرۆڤایەتی لە ساڵ 1859 روودایە ک وە ڕووداوەگەی کارینگتۆن ناسریاگە.
ئی دیاردە دۊیایی لە تووڕ تەلەگراف ئەمریکا دا و کارمەندەیلی تۊیش ئەڵاجەۊی کرد و بڕیگ کاغەز لە وێستگەیل سزان و روشنایی باکوور لە خاڵەیل بی وێنە خوار ئەمریکای ناوەن دۊنریا.
لە ساڵ 1989، لە پارێزگای لە کیوبێک کەنەدی، ئاڵشتکردن لە کێڵگەی موگناتیسی زەۊی بۊیە مدووی دەرکەفتن تەوژم کارەبایی پلە بەرزیگ کە فرەجار خوەراک لە توورەیل کارەبا بڕێد و بوودە هووکار بڕیان گەپیگ لە تەوژم کارەبا.
وەگورەی راپۆرتەیل وێستگەی "حورە"ی ئەمریکا، تەقینەوەگان توەێنن ڕادارەیل لە مژارەیل ئاسمانی بشیونن، جۊر ئەوەگ لە ساڵ 2015 لە ئاسمان سکاندیناڤیان روویدا.
