تاڵ و شیرینی عراق و جەهان لە ساڵ ٢٠٢٣

خوەشی عراقی زیاترەو بوی هەناێ تیم تووپان عراق نازناو “خەلیج ٢٥” ئەرا چوارەم گلە لە میژووی وەدەس هاورد، بۆنەیەک کە ئی کارە تەکانیگ زیاتر دادە تەقەلایل عراق ئەرا لاوردن لاپەڕە لەبان دەیان ساڵەی تونوتیژی و ناسەقامگیری و گووشەگیری، کە لەناویان سەردان دەرەکی کە  محمد شیاع سودانی، سەرۆکوەزیرەیل عراق سەردان ەڵاتەیل ئەوروپا و عەرەبی کرد و نشان ئەو  وازکردنە دا.

 بەڵام ساڵ عراق وەردەوام ئارام نەوی لە 20 تەمموز تویڕەیی لە عراق بەرزەو بوی سەند وە مدوو دووبارەبوین رویداوەیل سوید کە ری وە ناڕازیگ عراقی دا چاپ قورئان پیرووز لەتاو خاکی وڵاتەگەی بسزنێد، خوەینشاندان لە عراق هەڵسان و پەلامار باڵیۆزخانەی سوید لە بەغدا دریا.

تا رىسية ٢٧ ئەیلوول، کارەسات نوویگ هاتە سەر وڵاتەگە، هەناێ مەردم ناو ئاهەنگ سویریگ لە قەزای حەمدانیە لە پارێزگای نەینەوا، وەناکاوەو کەفتنە ژیر ئاگر، و لەناو هۆڵەگە گیر هاتن، و لە ئەنجام زیاتر لە ١١٤ کەس لەناوی بوینە قوربانی، و زیاتر لە ١٥٠ کەسیش زەخمدار بوین، و عراق سێ ڕووژ پرسە راگەیان.

هاوسایل عراق 

لەبان ئاست هاوسایەتی عراق، ساڵ ٢٠٢٣ پیشهاتە ئەرێنییەیل وەخوەی دی، وەتایبەتی لەڕی "ئاشتەوایی میژوویی" کە لە مانگ ئازار لە ناوەین سعودیە و ئران لەژیر چاودیاری چین رویدا، یەیش ئومید فرەیگ دروس کرد کە لاپەڕەیل گرژی و وەردەوەردە ناوەین دوو لایەنەگە خەفیا، کە کاردانەوەی گەورەی ناوچەیی لە یەمەن و عراق و سوریا و لوبنان دیرێد.

 جەنگ غەززە

شایەت دیارترین رەیداو لە ماوەی ساڵ ٢٠٢٣دا بڵویزەکردن جەنگ ناوەین ئیسرائیل و بزووتنەوەی حەماس بوود، دویای ئەوەگ بزووتنەوەگە لە ٧ ئۆکتۆبەر دەسکردە ئۆپەراسیۆن “لافاو ئەقسا” و سوپای ئیسرائیلیش وە “شمشیر ئاسن” وەڵامی دادەو، ئۆپەراسیۆنەگە، کە تا ئیسە وەردەوامە و  جگە خوینی زیاتر  لە ٢٠ هەزار کەس، و زیاتر لە ٥٠ هەزار کەس ترەکیش زەخمدار کە بوین کە فرەیان فەلەستینی بوین.

ئی جەنگە لەناو عراقیش دەنگ خوەی داشت، کە گرووپەیل (وەرخودان ئیسلامی) ناو عراق دەسکردنە هەڕەشە و پەلامار لەبان چەن بنکەیگ ئەمریکی، ئەمریکایش چەن پەلاماریگ لەبان کەسەیلیگ لە ئەوان جیوەجی کرد.

 لەبان ئاست ناوچەیی و جەهانی

 جەهان بڕیگ کارەسات و رویداو وەخوەی دی کە گرنگترینیان زەویلەرزەی تورکیا و سوریا بوی لە ٦ شوبات کە ناوچەی فراوانیگ لە چەن شاریگ تورکیا و سوریا کاول کرد و زیاتر لە ٦٠ هەزار کوشیای  و زەخمدار لەلی کەفتەو.

هەرلیوا ئەو ئاگر فراوانه لە دارستانەیل چیلی، کەسەدان کوشیان و زەخمداری لەلی کەفتەو، له خود مانگەگە  رویداو قەتار یۆنان که له 28 شوبات و نزیکەی 60 کەس گیانیان له دەسدان و دەیان کەسیش زەخمدار بوین، و بووه مدوو هەڵسیان ناڕەزایی و خوەینشاندان.

هەرلیوا زریانیگ ویرانکەر لە بەنگلادیش و میانمار سەدان کەس کوشت و زەخمدار کرد، وەگەرد ئاگر دارستانەیل هاوای کە نزیکەی 100 کەسی کوشت، هەمیش ئاگر لە جۆهانسبێرگ لە باشوور ئەفریقا نزیکەی 150 قوربانی لەلی بویەو.

مەغریب و لیبیا لە لیو دوو زەویلەرزەی کارەساتبار بوین، یەکەمیان بویە مدوو هەزاران قوربانی و دویەمیان لافاو بویە مدوو کوشیان سەدان کەس.

لە ٢٤ نیسان  ٩٠ کەس کوشیای پەیا کریا و ٢٠٠ کەس دیاریان نییە، کە لە  رسوومیگ ئایینی ئەڵاجەوی لە کینیا ئەنجامدریا.

  ئامادەکردن: ئاژانس شەفەق نیوز