حاجی "ئه‌حمه‌د به‌گ" دامه‌زرنه‌ر حسه‌ينيه‌ی "ئه‌حمه‌دی"
شه‌فه‌ق نيوز/ حسه‌ينيه‌ی ئه‌حمه‌دی كورده‌يل فه‌يلی له عه‌گدلئه‌كراد، ك له‌ساڵ ١٩٤٢ زايينی له ناوچه‌ی باب شێخ دامه‌زريا، يه‌كيگه له كويه‌نترين حسه‌ينيه‌يل له به‌غدا له‌شوون رميان ده‌وڵه‌ت عوسمانی له‌ئامام جه‌نگ جه‌هانی يه‌كه‌م و دامه‌زرانن ده‌وڵه‌ت عراقی.
ئی حسه‌ينيه له‌جيای حسه‌ينيه‌يگ تر بويچگ دامه‌زريا ك له‌بان پارچه‌يگ زه‌وی ١٠٠ مه‌تری چوارگووشه بنيات نرياوێد له‌بان نه‌فه‌قه‌ی رووڵه‌يل درامه‌تدار كويچه‌گه‌و له تۆماره‌يل تاپوو ده‌زگای عه‌قاری وه شماره‌ی(٥٣٥)ساڵ ١٩٣٤ كويچه‌ی سه‌راجه‌دين تۆمار كرياوێد، ك هه‌رچه‌نی رويوه‌ره‌گه‌ی بويچگيش بوی، وه‌لێ حاجی ئه‌حمه‌د به‌گ محه‌مه‌د ئه‌حمه‌دی ك له‌ساڵ ١٨٨٩ زايينی له به‌غدا هاته‌سه دونياو له‌ساڵ ١٩٥٣ وه‌فات ماڵئاوايی يه‌كجاری كرد، ده‌سپيشخه‌ری ئه‌وه كرد ئی حسيه‌نيه‌ی ئيسه دامه‌زرنێد و هه‌ر وه‌و خاتريشه بڕيگ له موڵكه‌گه‌ی ته‌رخانكرد جوور وه‌قف ئه‌را ئی حسه‌ينيه‌و شێخ ئه‌لعه‌لامه مسته‌فا ئه‌لتالب ئه‌لبه‌غدادييش سپارد له‌تی ئه‌را نماز جه‌ماعه‌ت و وتارخوه‌نين و مووچه‌ی مانگانه‌يش له پويل تايبه‌ت خوه‌ی ئه‌رای دياری كرد.
ته‌رخانكردن پويل له‌لايه‌ن حاجی ئه‌حمه‌ده‌و نه‌ك ته‌نيا ئه‌را دامه‌زرانن ئی حسه‌ينيه بوی، به‌ڵكوو له سه‌ره‌تای ساڵه‌يل په‌نجای سه‌ده‌ی وه‌رينيش پويل ئه‌را دامه‌زرانن حسه‌ينيگيش له مه‌جه‌ف پيرووز و يه‌كيگيش له كه‌ربه‌لا ته‌رخانكرد.
حاجی ئه‌حمه‌د ره‌حمه‌تی يه‌كيگ بوی له ده‌مچه‌رمگه‌يل و بارزگانه‌يل ديار كورد له عراق و خاوه‌ن دوكانه‌يل ئه‌حمه‌دی بوی له جاده‌ی نه‌هر له‌شان جاده‌ی ره‌شيد له به‌غدا.
له باسيگ تايبه‌ت وه‌ل مامۆستا محه‌مه‌د ئه‌حمه‌د ئه‌لئه‌حمه‌دی(ئه‌بو ته‌يمور)كوڕه‌گه‌ی ك حاڵ حازر جينشين باوگيه له‌ساڵ ١٩٩٥ تائيسه له ئداره‌ی حسه‌ينيه‌يل و موڵكه‌يلی، باس له‌وه كرد ك باوگی له‌ساڵ ١٩٢٨ حه‌ج ماڵ خودا كردگه، وه‌ل ئه‌وه‌يشا عه‌باس به‌غدادی مێژوونويس له كتاوه‌گه‌ی وه‌ناو(به‌غدا له بيسه‌يل)باس له رۆڵ و ده‌سوازی حاجی ئه‌حمه‌د كردگه له كاره‌يل خێرخوازی.
مامۆستا محه‌مه‌د باس له‌وه كرد ك باوگی هه‌نای ك نوڕست مه‌ردم ناوچه‌گه زوورميان له ئاشقه‌يل ئه‌هل به‌يت و هه‌وه‌جه وه حسه‌ينيه‌و شوونيگ فراوانتر ديرن ئه‌را سازكردن دروشمه‌يل ئايينی و ڕی وڕه‌سمه‌يل فاتحه‌خوه‌نين، ده‌سكرده وه‌خشين ماڵيگ گه‌ورا له موڵكه‌يلی و كرده‌ی وه‌قف ئه‌را ئی مه‌رامه‌و داوا له لايه‌نه‌يل په‌وه‌ينديدار كرد ره‌زامه‌نی فه‌رمی وه‌پی بيه‌ن، وه‌لێ سه‌ره‌تا ئه‌و داواكاريه ره‌ته‌و كريا وه مه‌هانه‌ی ئه‌وه‌گ شوون حسه‌ينيه‌گه ئه‌كه‌فێده وه‌رانوه‌ر مه‌زارگه‌ی شێخ عه‌بدولقادر گه‌يلانی و جياوازی بانگداين له‌تيان ئه‌دێده هووكار دروسبوين كيشه له‌وه‌ر ناوهاوردن ئيمام عه‌لی له بانگ حسه‌ينيه‌گه، وه‌لێ حاجی ئه‌حمه‌د وته‌پيان: حسيه‌نيه مه‌ناره‌و به‌ڵه‌نگوو نه‌يرێد، به‌ڵكوو بانگداين ته‌نيا له‌ناو حسه‌ينيه‌گه‌س، دی وه‌و جووره ره‌زامه‌نی فه‌رمی وه‌پی دريا.
ئه‌بو ته‌يمور وت: دويای وازكردن حسه‌ينيه‌گه، باوگم خه‌رج هه‌وه‌جه‌يل فاتحه‌خوه‌نين گرته خوه‌ی وه‌ل مووچه‌ی پاسه‌وان و ئداره‌ی حسيه‌نيه‌گه، وه‌لێ هه‌ردوگ حسه‌ينيه‌گه‌ی نه‌جه‌ف و كه‌ربه‌لای پيرووز باوگم له سه‌ره‌تای ساڵه‌يل په‌نجا له‌بان هساو تايبه‌ت خوه‌ی دايانمه‌زران، ئه‌ويش له‌بان داواكاری زياره‌تچيه‌يل له كورده‌يل فه‌يلی ك هه‌وه‌جه وه شوونيگ ئه‌را گرده‌وبوين و خه‌فتن داشتنه له‌وه‌خت زياره‌ت و ساوكردن ری وڕه‌سم ئايينی له‌و هه‌ردوگ شوون پيرووزه.
له كووتايه‌يل رووژگار جه‌نگ ناونی عراق و ئيران له‌ساڵ ١٩٨٧، رژيم سه‌دام حسه‌ينيه‌ی نه‌جه‌ف زه‌فت كرد ك له‌وه‌رده‌م مه‌زارگه‌ی ئيمام عه‌لی كوڕ ئه‌بو تاڵب بوی سڵام خودا له‌لی و كرده‌ی دوكانه‌يل بازرگانی و ته‌نيا قه‌ورسان ره‌حمه‌تی حاجی ئه‌حمه‌د هيشت و مزگفت بويچگيگ له‌لی له‌شوون قه‌ره‌بووكردنيگ ئه‌را ميراتگه‌ره‌يلی، وه‌ل ئه‌وه‌يشا ده‌سڵات به‌عس رمياگ حسه‌ينيه‌ی كه‌ربه‌لايش به‌سا، وه‌لێ دويای ئالشتكاری عراق و رميان ئه‌و رژيمه حسه‌ينيه‌ی كه‌ربه‌لا دريا دوياوه ئه‌را خاوه‌نی ك نيمچه ويرانيگ بوی.
محه‌مه‌د حاجی ئه‌حمه‌د ئويشێد: له‌ساڵ ٢٠٠٦ وه ريككه‌فتن وه‌ل وه‌قف شيعی، ده‌سكرديمنه دوباره بنيتناين حسيه‌نيه‌ی كه‌ربه‌لا له‌بان هساو تايبه‌ت خوه‌مان و بڕيگ خێرومه‌نيش وه‌لمانا به‌شداری كردن و هيمان تائيسه‌يش كار وه‌رده‌وامه ئه‌را ئه‌وه‌گ وه‌ته‌مامی بنيات بنريه‌ێد.
محه‌مه‌د ئه‌حمه‌دی له‌باره‌ی حسه‌ينيه‌ی كورده‌يل فه‌يلی(ئه‌حمه‌دی)له به‌غدايش له ناوچه‌ی عه‌گدولئه‌كراد ئويشێد: جوور ئه‌وه‌گ ته‌نيا ميراتگه‌ر ماڵه‌گه‌ی شان حسه‌ينيه‌گه بويم و دويای وه‌رگرتن ره‌زامه‌نی له‌لايه‌نه‌يل په‌يوه‌نديدار ئه‌را فراوانكردن حسه‌ينيه‌گه ئه‌را ئه‌وه‌گ ماڵه‌گه‌يش بيه‌مه ده‌ميه‌وه‌و وازی بكه‌م، له‌ساڵ ٢٠٠٢ وه‌رجه رميان رژيم وه‌رين سه‌رم سوڕمه‌ند له به‌ساننی له‌لايه‌ن ريكخرياگ سه‌ر وه‌و رژيمه له ناوچه‌گه‌و چڕينه‌م و داوا له‌ليم كردن ئه‌و حسه‌ينيه ئاڵشت بكه‌م ئه‌را مزكفت، منيش وتمه‌پيان: ئی كاره نادێ، چوينكه مزگفت هه‌وه‌جه وه مه‌ناره ديرێد وه‌چه‌واشه‌ی حسه‌ينيه‌و ئی حسه‌ينييشه جوور باقی حسه‌ينيه‌يل تر بنيات نرياگه و بوونه‌و فاتحه‌خوه‌نين له‌تی ساز ئه‌كريه‌ێد و ئيوه چوين ماڵ خوداپه‌رسی ئه‌وه‌سين و سه‌رۆك ئاشكرای هه‌ڵمه‌ت ئيمانی داگه، ئمجا ئه‌حمه‌دی ئويشێد: دويای ئه‌و تاوتوێكردنه وه‌رپرسه‌گه وته‌پيم نويسنم ئه‌را لايه‌نه‌يل وه‌رپرس و ئاگاداردان ئه‌كه‌م له ئاكامه‌گه‌ی، ئمجا دويای ماوه‌يگ ڕی وه‌پيمان دان حسه‌ينيه‌گه واز بكه‌يم، وه‌لێ فريه وه‌پی نه‌چی دوباره له‌لايه‌ن وه‌رپرس ئاسايش ناوچه‌گه چڕيام و داوا له‌ليم كرد له جيای حسه‌ينيه‌ی ئه‌حمه‌دی ئه‌را كورده‌يل فه‌يلی ناوی بنه‌م مزگفت ئه‌لئه‌حمه‌دی وه‌ل لاوردن ئه‌و تابلۆ ك ناونيشان حسه‌ينيه‌گه له قه‌يه‌و نويسرياگه له جاده‌ی كفاح له‌لای دوكانه‌گه‌ی جه‌واد باقر شه‌كه‌رچی، وه‌لێ وه هاتن هيزه‌يل ئه‌مريكی ئه‌را عراق و نه‌كه‌ندن رژيم سه‌دام ئی مه‌سه‌له‌يشه ته‌مام بوی.
له‌ی هه‌ڵويسته‌و جيايی تايفی و ره‌گه‌زيه له‌ناونی هاووڵاتيه‌يل عراقی ك له‌لايه‌ن حكومه‌ته‌يل ديموكراسی په‌رله‌مانی پاشايه‌تی ئه‌نجام درياو ته‌نانه‌ت زوورم رژيمه‌يل كۆمارييش ئه‌وه ده‌ركه‌فێد په‌يڕه‌و يه‌ك ياسا ئه‌كه‌ن وه‌گووره‌ی ئه‌و ريڕه‌و فه‌رمانه‌يله ك له‌لايه‌ن ده‌سڵاته‌يل عوسمانيه‌و جيگير بوی له سه‌رده‌م خوه‌ی، به‌ڵكوو وه‌ل مووشه‌كه‌يل داگيركاری ئه‌مريكی ناته‌سه عراق وه‌ل ئه‌و هه‌مگه سيستم به‌شبه‌شه‌ياتی تازه.
