خوتەی دڵ ژن کۆیلە
لە دویرخستن ژن پەشتونی لە ئەفغانستان، ونائومیدیان لە رەنگەیل ژیان، وگوزرانی جوراوجور دڵگرانی و ترس وزیان، بەڵکم هەستیان هەمیشە زنیە، ک ئەو هەستەیلە وە نهێنی ناوین خوەیان کردنە قسە، بەڵکم لە راسیەگەی، ئەو قسەیلە قسەیل سادە نەوی، بەڵکم شیعریگە راستەقینە.
سەید بەهای زامدار خوتەی ئەو دڵەیل رەنجیاگە گردەوکرد، وهاوکاری ئەندڕێ ڤیلتەر نووسادەی وەزوان فەڕەنسی، ئەو خوتەیلە ک خوی روشناییگ لە ئاگر رەوش پیاوسالاری دەرچگ، روشنایی سزانن ژن پەشتونی ک بویە چیلگ تیرۆرست.
ئەگەر دووسەگەم مرد
بوومە کەفەنی
وەیجوورە هەدوگمان هاوسەری کەیمن
وەل خوەڵەکو.
****
ئی خودا
نیلێد ژنیگ وە بیگانە بمرێد
چوینکە لە دویادویای هەناسەیلی
ناو تو لە هویریەو چوود
تەنیا یاد خاک خوەی کەێد
****
گوڵیگ لەناو دەسم
دیرێد سیسەو بوود
نێزانم بیەمەی کی
لەی خاک بیگانە.
****
یا بایەسە لەبان سینەم بخەفی
یا خاسترە ئەگەر لەناو باڵ تاریک خاک بوی.
***
دەسد وە ئارامی بخە ناوین پەنجەیلم
تا ئەوەنە ئەنار قەندەهار گوڵ کەێد
دەسم بوودە بەر.
****
دووسەگەم ملوانکیگە لە گەردنم
شایەت وەڕویتی ری بکەم
بەڵکم قەت وەبی ملوانک نێمینم.
****
بەو تا دەس بەمە قەیدەو
تا باوش بکەمە پید
من کزەوای ئیوارەم
ک وەرجە شەفەق مرێد.
****
لە جادەیل کابوڵ ریکەم
لە پشت پەنجەرە خەفەتبارەیل
دڵ ویرانەیل
ژن ویرانەیل
پیاوەیلیگ لەی نزیکە نیە
چوینکە لەورسگی مرن
هەنای گەیای نانیگ کەن
ماموستایل و پزشکەیل گومابوی
لە ماڵەیل ورسگ
تەنانەت مانگەشەویگیش تام نەکردنە
لەشیان هەڵگردگە
دڵنگەیلیگ جوور کەفەن
کەس دەنگیان نێەژنەفێد
رەنگ لەناو چەو ژنەیلیان نیە
ئەو ژنەیلە ک تەنیا رەنگ خوین دینە
نانیگ لەیرا نیە
تەنیا بوو لەش گەنیای کوڕەیلیانە
گووشەیلیان هویچ نێژنەفێد
تەنیا چریکەی زگ چووڵ
ئەرا دەنگ خنکیاگ خوەیان گیرن
وەل دەنگ گشت ئاگرو
تیرۆرستیگ.
****
ئەفغانستان
ئی خاک کۆیلایەتی
و جوانی
کی بی ئەرزشد کردگە
تا بویدە ماڵ تاڵانیگ
گوناهت چەبوی؟
خوەدیش ئەرا ئازادی هەوڵ دەی
دەیدامەیلیگ وە دڵنگ کوڵ
رویتدەو لە سەربەرزی خوەد کردن
ئەفغانستان
بەهەێشت چەودالەلی
وە ئاگریان
کردنەدە خوەڵکوو
ئەو ئاگرە ک ژیان سزان
جوانی سزان
وسەربەرزی
کابوڵ تاڵانییان سزانن
ک مردن ئەرزانەو بوی
وەختا ژیان ناڵەکرد
****
کەس ئاشکرای تو نێکەێد
هەنای لەجادەیل شارەگە ری کەی
هەس وەچە کەی؟
وەختا خوەد کۆیلەی
لەژیر پای شوییگ توندەوەر
کوشیەی
کوتکوت کریەی
ئەرا مردن شکەنجە دریەی
وەهاوارەیل بیخود
وەچە هەست کەی
هەنای لە هەوای ئی جهانە زیندان کریەی
وەختا لەکار قەیەغە کریەی
ژیاند بی ماناس
وەختا شایستەی ناخوەد نیی
****
وەپەنجەل باریکم ناوود نووسم
لە قەی شووشەی سەردوسڕ پەنجەرەگە
ولەناو تیپەگان نووڕم
شایەت جوور وەهاریگ بای.
****
روشنایی هەسارەگان هاناو قەفەس
بیگومان ئیسە وە سەختی باڵەیلی فڕنێد
هەمیشە گورانی چڕێد
دژوە تاریکی
ئەو تاریکیە ک ناسێدەی
تا ئیجا وە چزیگ هەست کەێد
لە مردن.
