ئاماده‌ نه‌وین ئه‌ندامه‌یل په‌رله‌مان عیراق قانوونه‌یل فره‌یگ دویاخست

ئاماده‌ نه‌وین ئه‌ندامه‌یل په‌رله‌مان عیراق قانوونه‌یل فره‌یگ دویاخست
2010-12-02T20:05:01+00:00

ئه‌ندامه‌یلى ئه‌را نیشتنه‌گان، وه‌شیوه‌یگ ك كاریگه‌رى یا ته‌ئسیر گه‌ورایگ داشت له‌ بان كاركردن ئه‌نجوومه‌نه‌گه‌ و فره‌ له‌ ته‌شریعه‌یل قانوونى دویاخست ك په‌یوه‌ندى ڕاسه‌وڕاسیگ وه‌ به‌رژه‌وه‌ندیه‌یل ملله‌ت عیراقه‌و داشتن، و له‌ زوورمى نیشتنه‌ وه‌رینه‌گان نه‌هاتن و خودكیشان ئه‌ندامه‌یل فره‌یگ و چه‌ن فراكسیۆنیگ جوور ده‌ربڕین ڕه‌زامه‌ندییان له‌بان وه‌ده‌سنه‌كه‌فتن داواكاریه‌گانیان.

له‌ى باوه‌ته‌وه‌ كمال الساعدى نوێنه‌ر هاوپه‌یمانى نیشتمانى و ئه‌ندام فراكسیۆن ده‌وڵه‌ت قانوون له‌ په‌یوه‌ندییگى وه‌ل ماڵپه‌ڕ شه‌فه‌ق ئویشى:" سێ جوور نه‌هاتن یا غیاب هه‌س، یه‌كم : ئه‌و نه‌هاتنه‌ ك فره‌ له‌ فراكسیۆنه‌گان وه‌ شیوه‌یگ گشتى وه‌كارى تیه‌رن ك له‌ نیشتنه‌گان خوه‌یان كیشنه‌و وه‌ختى داواكاریه‌گانیان جیوه‌جى نیه‌كریه‌ید ك داواكارى جه‌ماوه‌ره‌گانیانه‌، و ئى خودكیشانه‌ وه‌ نه‌هاتن قانوونى شماره‌ نیه‌كریه‌ید چوینكه‌ یه‌ هه‌ڵوێست یا موقفیگ سیاسیه‌ له‌ لایه‌ن ئه‌و فراكسیۆنه‌؛ جوور دویم: له‌وه‌ر بار ته‌ندروستى، یا كارداشتن قانوونى بوود جوور ئاماده‌بوین له‌ كۆنفرانسه‌یل و كاركردن له‌ لوجنه‌یل پیكهاوریاى له‌لایه‌ن په‌رله‌مان ، و كاره‌یلیگتر ك وه‌ ته‌واوكه‌ر كار په‌رله‌مان شماره‌كریه‌ید، جوور سێیمیش: نه‌هاتن وه‌بى مه‌هانه‌یگ قانوونى".

له‌لاى خوه‌یه‌و شیه‌وكه‌ر سیاسى دكتۆر واسق الهاشمى له‌ په‌یوه‌ندییگى وه‌ل ماڵپه‌ڕ شه‌فه‌ق له‌ى باوه‌ته‌وه‌ ئویشێد : له‌ڕاسى ئى مه‌سه‌له‌ مایه‌ى بایه‌خداینه‌، چوینكه‌ له‌ى خول وه‌رین نه‌هاتن ئه‌ندامه‌یل بویه‌ هووكار سه‌ره‌كییگ ئه‌را دویاخستن و په‌كخستن كار په‌رله‌مان له‌ لایه‌ن ته‌شریعى و قانوونیه‌وه‌، و وه‌ى جووره‌ زیاتر له‌ سێ كوت بڕیاره‌یل گرنگ  ئه‌را خول نوو په‌رله‌مان مه‌ننه‌وه‌".

زیاتریش وت:" له‌و نیشتنه‌یله‌ ك تا ئیسه‌ گریه‌دریانه‌ له‌ى خول حازریه‌ چه‌ن په‌یامیگ ئه‌رێنى یا ئیجابى داشتیه‌، و دیاره‌ زوورمى نوێنه‌ره‌یل پشت ئه‌را ئه‌وه‌ به‌سانه‌ ك داواكاریه‌گان ملله‌ت عیراق جیوه‌جى بكه‌ن، چوینكه‌ له‌ هه‌ڵوژاردنه‌یل هاتى هانه‌ وه‌رچه‌و جه‌ماوه‌ر ملله‌ت".

له‌ دریژه‌ى قسه‌گانى وت:" ده‌سته‌ى سه‌رۆكایه‌تى ئه‌نجوومه‌ن نوێنه‌ره‌یل شایان ده‌سخوه‌شى كردنه‌ له‌ى باوه‌ته‌ چوینكه‌ له‌بان ئه‌وه‌ جه‌خت كه‌ید ك بایه‌ته‌ په‌یڕه‌وى ناوخۆ یا نزام داخلى ده‌قاوده‌ق جیوه‌جى بكه‌ید له‌ باوه‌ت مه‌سه‌له‌ى نه‌هاتن ئه‌ندامه‌یل ئه‌را نیشتنه‌گان".

له‌ باوه‌ت ئه‌و ڕه‌فتار و ئجرائاته‌ ك شایه‌ت ده‌رهه‌ق ئى ئه‌ندامه‌یله‌ وه‌ربگریه‌ید ك له‌ نیشتنه‌گان نیه‌تیه‌ن، پسپۆر بوار قانوونناسى تارق حه‌رب له‌ په‌یوه‌ندییگى وه‌ل ماڵپه‌ڕ شه‌فه‌ق ئویشى:"مه‌سه‌له‌ى نه‌هاتن یا غیاب ئجرائات قانوونى حوكمى نیه‌كه‌د، چه‌نه‌ ئه‌وه‌گ ڕه‌وشت حوكمى كه‌ید، چوینكه‌ یانه‌ هاووڵاتیه‌یل هه‌ڵیانوژاردنه‌ تا ده‌نگ بیه‌ن و ئه‌و بڕیاره‌یله‌ تاوتوێ یا مناقشه‌ بكه‌ن ك هاله‌ به‌رژه‌وه‌ندى ملله‌ت، ئه‌ویش وه‌هاتنیان ئه‌را نیشتنه‌گان نه‌ك وه‌ نه‌هاتنیان".

زیاتریش وت:" نه‌هاتن ئه‌ندام ئه‌را نیشتن په‌رله‌مان وه‌ خیانه‌ت كردن له‌ ده‌نگده‌ر دریه‌یده‌ قه‌ڵه‌م ك ده‌نگ داپى و متمانه‌ وه‌پى كرد، و یه‌یشه‌ وه‌رپرسیاریه‌تیگ دینى و ئه‌خلاقى و كوومه‌ڵایه‌تیه‌ وه‌رج له‌وه‌گ قانوونى بوود".

ئه‌وه‌یشه‌ ڕووشنه‌وكرد ك :" پشوو یا عوتڵه‌ى په‌رله‌مانى ئاشكرایه‌ و ماوه‌گه‌یشى له‌ هه‌رساڵیگ چوار مانگه‌ وه‌گووره‌ى ده‌ستوور عیراق و ئه‌وه‌ بیجگه‌ پشوو یا عوتڵه‌ى هه‌فتانه‌ و ته‌نانه‌ت هه‌رنیشتنیگ زیاتر له‌ په‌نج سه‌عات وه‌پى نیه‌چوود و هه‌ركه‌سیگیش كار كوتوپڕیگ بیاشتوود تویه‌نى وه‌و پشوودانه‌یله‌ جیوه‌جیى بكه‌ید".

ئاشكراى ئه‌وه‌یشه‌ كرد ك :" ئه‌نجوومه‌ن پیره‌یل ئه‌مریكا 100 ئه‌ندام دیرێ، و گه‌وراترین ڕێژه‌ى نه‌هاتن ك ئه‌رایان تۆمار یا تسجیل كریاس ته‌نیا 3% بویه‌، وه‌لى له‌ ئه‌نجوومه‌ن نوێنه‌ره‌یل عیراق له‌ خول وه‌رینى، نه‌هاتن فره‌جار ڕه‌سیاده‌ 51% وه‌و ده‌لیله‌ ك فره‌جار نیشتن گریه‌ نیه‌دریه‌ن له‌وه‌ر ته‌واو نه‌وین نصاب قانوونى ".

شایان باسه‌ ك لوجنه‌ى په‌یڕه‌وى ناو خۆ یا نزام داخلى له‌ ئه‌نجوومه‌ن نوێنه‌ره‌یل عیراق له‌ نیشتنه‌گه‌ى دوشه‌ممه‌ى وه‌رین جه‌خت له‌ بان مه‌سه‌له‌ى نه‌هاتن نوێنه‌ره‌یل كرد و وه‌شوون كه‌فتن هووكار نه‌هاتن و بڵاوكردن ناویان له‌ ماڵپه‌ڕ ئه‌لیكترۆنى تایبه‌ت وه‌ ئه‌نجوومه‌ن نوێنه‌ره‌یل وه‌ل بڕین ڕێژه‌ یا نسبه‌یگ له‌ خه‌ڵات یا مكافه‌ئات ئه‌ندامه‌گه‌.

Shafaq Live
Shafaq Live