ریخریاییگ ئەمریکی: ئۆپەراسیۆنە سەربازییەیل تورکیا و ئیران لە هەرێم کوردستان سەدان قوربانی لەلییان کەفتیەسەو

 ئەندام تیم کوردستان ریخریایەگە، جولیان بێڵ، لە کۆنگرەیگ  لە شار سلێمانی و وە ئامادەبوین ئاژانس شەفەق نیوز، وت: "لە هەشتایل سەدەی گوزەشتە تورکیا و ئیران ئۆپەراسیۆن سەربازیی هەمەلایەنە لە هەرێم کوردستان ئەنجامدانە وە دەسپیچگەیل جویراجویر لەوانەیش وە ئامانجگرتن گروپە کوردە ئۆپۆزسیۆنەیل جویر پەکەکە  تورکیا و پارتی دیموکرات کوردستان ئیران.

 وتیش: "ئی ڕاپۆرتە رووشنایی خەێدە مل کاریگەرییە مەدەنییەیل لە هەرێم کوردستانی عراق لە ساڵ 1991 تا ئمساڵ".

 دووپاتیش کرد کە "ڕاپۆرتەگە کار ئەرا گردەوکردن و بەڵگەنامە و دیاریکردن زیانە ڕاستەوخۆیل خەڵک بیچەک کە لە ئەنجام ئۆپەراسیۆنە سەربازییەیل تورکیا-ئیران بویە، کاریگەرییە فراوانەیلی لەبان ژیان مەدەنی".

 عومەر عوسمان، سەرۆک بەش ماف مرۆڤ لە ریخریایە ئەمریکیەگە، لە ناو کۆنفرانسەگە ئاشکرا کرد کە “ئۆپەراسیۆنە سەربازییەیل تورکیا و ئیران لە ساڵ 1991 تا ئمساڵ 425 کوشیاگ و 420 زەخمداری لەلییان کەفتیەسەو”.

 وتیش: "هیزە چەکدارەیل تورکیا وەرپرسیارێتی فرەی ڕەهای ئەو زیانەیلە کەفێدە گەردنیان،  وە ریژەی نزیکەی 83% زیانەیل مەدەنی لە کوردستان، کە 344 هاوڵاتی مەدەنی کوشیانە و 358 کەسی ترەکیش زەخمدار بوینە لە ئەنجام ئۆپەراسیۆنە سەربازییەیل تورکیا، 39% لەی زیانەیلە لە ناوەین ساڵەیل ٢٠١٨ تا ٢٠٢٤ە، لەوەر زیایبوین فراوان ئۆپەراسیۆنە سەربازییەیل لە ناو هەرێم کە لە کانوون دویەم ٢٠١٧ دەسوەپی کردگە”.

وتیش: "زنجیره ئۆپەراسیۆنەیل (چنگ) ئامانج دروسکردن ناوچەیگ ئارامە که فرەی ناوچەیل سنوور ناوەین عراق و تورکیا له خوەی بگرێد که درویژیی 360 کیلۆمەتره، تا ئیسە تورکیا 74 بنکەی سەربازی له ناو هەرێم کوردستان دروس کردگه، و بویین سەربازی تورکیا و ئۆپەراسیۆنە سەربازییەیل بویەسە مدوو کەفتن هەزاران کەس لەلای کەمەو ١٧٠ ئاوای چووڵ بوین و ٦٠٢ ئاوای ترەک رخ ئاوارەبوینیان هەس.

عوسمان دووپات کرد کە "ئی ئۆپەراسیۆنەیلە ئابووری ناوخۆیی و بژێوی ژیان و شیواز ژیانیان وە تونی پەکخست، کە  فرەی ئۆپەراسیۆنەیل خەڵک بیچەک و ماڵ و بووسانیان کردە ئامانج، کە 28% ماڵانیان کردە ئامانج، وە بڕ گشتی 194 قوربانی، 79 کوشیان”.

باس ئەوەیش کرد کە "هیزەیل سپای پاسداران ئیران وەرپرسیارێتی 17%ی زیانە مرۆییەیل کوردستان کەفێدە ملیان، کە بڕ قوربانیەیل گورزەیل ئیران لە سەرەتای جەنگ ئیران و عراق تا ساڵ 2024 ، 143 قوربانی بویە و 81 کوشیان و ٦٢ زەخمدار لەناویان کوشیان ٦٣ هاووڵاتی مەدەنی و زەخمداری ٤٨ کەس تەرەک لە ماوەی ساڵەیل جەنگ، و قوربانییەیل ترەک لە کۆتایی جەنگ تا ئمساڵ کوشیانە و زەخمدار بوینە”.

وتیش: "ئیران 151 بنکەی سەربازی وەدرویژایی سنوور ئیران و عراق دروسکردگە، لەوەر گورز و مین و تەقەکردن لە چەک مامناوەندەو زیانی گیان و ئاوارەبوین هاوڵاتیەیل مەدەنی کەفتیەسەو، یەیش زوورکردن وەردەوامە ئەرا پەلاماردان ژیان مەدەنیانە، و بەرزترین ریژەی قوربانییەیل مەدەنی وەختیگ رویدا کە قوربانییەیل لەناو ماڵ و بووسان خوەیان بوینە."

 عوسمان وتیش: “یاسای شمارە 20 ساڵ 2009 و یاسای شمارە 57 ساڵ 2015 کە لە لایەن ئەنجومەن نوێنەرەیل عراق پەسەن کریان، باس لەوە کەن کە بایەسە حکومەت قەرەبوو دارایی ئەرا گشت ئەو هاووڵاتییە عراقییەیلە بکەێد کە لەوەر ئۆپەراسیۆنە سەربازییەیل و کردەوە تیرۆریستییەیل زیان وەپییان رەسیە بیجگە لەوەیش، وەگورەی ئەو فەرمانە لە ساڵ 2011 لەلایەن جیگر سەرۆک هەرێم کوردستانەو دەرچگە، بایەسە گشت هاووڵاتییە عراقیەیلە نیشتەجیی کوردستانن کە وە دەس سەربازی تورکیا و ئیران کوشیانە، وە شەهید نیشتمان بیریەنە قەڵەم، و یەیش ئەوەسە کە ئیمە داوای کەیمن”.

 دیاری کرد کە لەوەر کەمی داتا لە ساڵ ١٩٩١ەو و نەوین دامودەزگا حکومییەیل کە رەفتار وەرد ئەو پرسەیلە بکەن، حکومەت هویچ پاڵپشتی و قەرەبوویگ ئەرا فرەیین ڕەهای هاوڵاتیەیل مەدەنی زیانلیکەفتگ نەکرد، حکومەتیش دان وە ٤٦٪ عراقی نەیا، ئەو هاووڵاتیەیلە کە جویر شەهید کوشیانە، خیزانەیلیان وەبی هویچ جویرە قەرەبووکردنیگ وڵ کردگە 93%ی هاووڵاتیەیل عراقی زەخمدار قەرەبوو نەکریانە، فرەیان وەدەس کەمئەندامییەو ناڵن کە ریگری لە کارکردن و داهاتیان کەێد، و لە بڕ 420 هاوڵاتی مەدەنی زەخمدار، 155 کەسیان لەوانە  هاوکاری پزیشکی زیاتر خوازن.